Dijkversterking Schermer

De watergangen, kades en dijken in het buitengebied zoals de Schermer, de Starnmeer en de Eilandspolder staan onder druk van wegwerkzaamheden en dijkversterkingen, waarbij argumenten als ‘beperkt budget’ en ‘veiligheid’ soms allesbepalend lijken.

In de nieuwe Omgevingswet wordt minder van bescherming en meer van de redelijkheid uitgegaan. Dat veronderstelt redelijkheid bij de spelmakers en oog voor aanwezige cultuurhistorische waarden.

De druk komt van overheden en diens ambtelijke projectleiders van civieltechnische werken, die de onbeschermde status zien als een teken dat die cultuurhistorische waarden afwezig zijn en een vrijbrief om ingrepen te plegen aan waterlopen en dijklichamen.

Geen oog voor cultuurhistorische waarden
Recent in het proces van de herstructurering van de N243 (provinciaal project) werd door ambtelijke projectleiders met weinig gevoel voor cultureel erfgoed aanvankelijk zwaar ingezet op veiligheid en budget.

Hoogheemraadschap maakt het bonter
Bij het project Verbetering Boezemkade Schermer van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier was het nog erger. Daar vond men luisteren naar maatschappelijke organisaties zoals de Schermer-Molensstichting zelfs niet nodig voordat men de keuze maakte voor de goedkoopste oplossing.

De Uitkomst, 3 januari 2017

Besluit is al genomen
De molenstichting die onder meer behoud van het Schermer landschap in de doelstelling heeft staan, werd verrast dat het besluit al op 8 november 2016 werd genomen door dijkgraaf en hoogheemraden. De erfgoedorganisatie had men enkel mondeling geïnformeerd en gelegenheid gegeven tot het stellen van vragen, waarop weken later antwoorden kwamen nadat het besluit al lang en breed was genomen.

Het hoogheemraadschap nam eerst de besluiten, en wilde daarna zienswijzen van belangenorganisaties parkeren in een inspraaknota.

Tegenwicht bieden
Het was tot 2017 aan het tegenwicht van erfgoedorganisaties zoals de Schermer-Molensstichting te danken dat cultuurhistorische waarden zichtbaar bleven in waterlopen en dijklichamen.

Vanaf eind 2016 was ook de aandacht van Adapt nodig om nieuwe ontwikkelingen tegenwicht te bieden, ter ondersteuning en op verzoek van de Schermer-Molensstichting.

In december 2016 vormde zich zelfs een Schermer Alliantie van zeven erfgoedorganisaties: de Schermer Molens Stichting, de Alkmaarse erfgoedstichting Adapt, de Historische Vereniging Alkmaar, de Stichting Historisch Oudorp, Boerderijenstichting ‘Vrienden van de Stolp’, Stichting voor Landelijk Schoon Westfriesland en de landelijke erfgoedvereniging Heemschut.

In de loop  van 2017 deed het hoogheemraadschap geleidelijk steeds meer belangrijke toezeggingen waarmee de Schermer Alliantie tegemoet werd gekomen.