Opinie: Overeenkomst met gemeente levert vooral ziekenhuis veel op

ALKMAAR, 7 mei 2017 – Juristen van de gemeente Heerhugowaard concluderen dat de overeenkomst tussen Heerhugowaard en het Noordwest Ziekenhuis nogal ruim in het voordeel van het ziekenhuis was opgesteld. Kan niet hetzelfde worden gezegd van de overeenkomst die het ziekenhuis sloot met de gemeente Alkmaar?

Nico Alsemgeest neemt afscheid als bestuurslid van Adapt met een opiniestuk waarin hij zich daarover verwondert.

Opinie door Nico Alsemgeest, oud-voorzitter Adapt (2013-2016)

De periode van vier weken waarin zienswijzen konden worden gegeven op het voorontwerp-bestemmingsplan Noordwest Ziekenhuis, verstreek 12 april. Er was volgens de gemeente geen noodzaak om de termijn te verlengen, ook niet nu het ziekenhuis -ondanks eerdere beloften- een week daarna pas een masterplan presenteerde.

Adapt heeft vorige maand naar beste vermogen toch een zienswijze ingediend.

Begin februari stelde Adapt al kritische vragen over de gang van zaken, geformuleerd op 1 A4’tje. Van de raadsleden krijgt het College van B&W nu meer dan vier maanden de tijd om hierop een antwoord te formuleren.

Zoveel tijd was de inwoners van Alkmaar en belangengroepen niet gegund. Binnen vier weken moest iedereen een zienswijze geven op een ordner vol met stukken met betrekking tot het nieuwe bestemmingsplan Noordwest Ziekenhuis.

In de planning was geen openbaarmaking voorzien van de geheime vaststellingsovereenkomst, waarin was vastgelegd wat het College van B&W had afgesproken met de Noordwest Ziekenhuisgroep. Dankzij stichting Red De Hout, die de Wet Openbaarheid van Bestuur in stelling bracht, konden we begin april toch kennisnemen van de geheime deal.

Haast
Waarom heeft het college toch zoveel haast? De afspraken in de vaststellingsovereenkomst geven een mogelijke verklaring. Daarin staat dat het ziekenhuis de overeenkomst kan ontbinden, als er op 1 februari 2018 geen nieuw bestemmingsplan is.

Belang bij opzeggen?
Maar heeft het ziekenhuis er wel belang bij om deze overeenkomst in dat geval op te zeggen? Dat kan ik me niet voorstellen, als je ziet dat alleen de gemeente nogal wat (inspannings-) verplichtingen op zich heeft genomen.

Zolang de overeenkomst geldt:

• helpt de gemeente met de financiering via een gunstige gemeentegarantie op leningen tot 60 miljoen euro
• gaat de gemeente haar best doen bij buurgemeente Heerhugowaard om een claim richting ziekenhuis van tafel te krijgen
• haalt de gemeente kastanjes uit het vuur bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed om rijksmonument Westerlicht te mogen aantasten
• werkt de gemeente aan een veel gunstiger bestemmingsplan
• verkoopt de gemeente openbare ruimte aan het ziekenhuis
• gaat de gemeente woningbouw mogelijk maken op het ziekenhuisterrein
• gaat de gemeente haar recht op terugkoop van ziekenhuisgrond opheffen
• gaat de gemeente de wegen aanpassen, en
• werkt de gemeente aan parkeeroplossingen voor het ziekenhuis op gemeentegrond.

Ziekenhuis hoeft niets toe te zeggen
In ruil daarvoor heeft het ziekenhuis helemaal niets toegezegd. Artikel 1.1. van de geheim gehouden vaststellingsovereenkomst luidt namelijk:

“De in deze Overeenkomst tussen partijen vastgelegde toezeggingen leiden op geen enkele wijze tot een verplichting voor de Stichting Noordwest Ziekenhuisgroep om daadwerkelijk over te gaan tot de vernieuwbouw van het Ziekenhuis binnen de gemeente.”

Als je dit ziet, wat zou dan de noodzaak voor het ziekenhuis zijn om de overeenkomst op te zeggen voordat de volle buit binnen is?

Een ziekenhuis dat op deze manier door de gemeente verlost wordt van allerlei beperkingen en bediend wordt met allerlei waarde-verhogende inspanningen van de gemeente, zonder de garantie te hoeven bieden dat het ziekenhuis dan in ieder geval in Alkmaar blijft, zou wel gek zijn om die eenzijdige overeenkomst te ontbinden.

Als je het op een gegeven moment toch niet meer ziet zitten om in de Alkmaarderhout te gaan vernieuwen, dan kun je dat toch beter pas laten weten als je alles binnen hebt gehaald en de ziekenhuisgrond en gebouwen veel meer waard zijn geworden?

Cultuurhistorische waarden onderkennen
Zijn de monumenten in de Alkmaarderhout beter af als het ziekenhuis alsnog vertrekt uit De Hout? Wie het weet, mag het zeggen.

De monumenten zijn volgens mij het beste af met een eigenaar die de cultuurhistorische waarden in rijksbeschermd stadsgezicht Westerhoutkwartier onderkent en deze wil benutten. Dat zou misschien wel de Noordwest Ziekenhuisgroep kunnen zijn. Maar totnogtoe moeten zij er erg bij geholpen worden.

Als het ziekenhuis alsnog vertrekt uit de Alkmaarderhout, (en dat is niet uitgesloten, zie hierboven) hoe blijven de rijksmonumenten dan achter? Verpauperd met een ongewisse toekomst?

Het is te hopen dat dit scenario Alkmaar bespaard blijft. Maar de blokkades die verhuizing van het ziekenhuis vooralsnog tegenhielden, verdwijnen nu wel dankzij de gemeente één voor één.

Lees hier de zienswijze op het voorontwerp bestemmingsplan. Op onze website staat meer achtergrondinformatie over dit project. Of klik op onderstaande knop westerlicht voor meer berichten uit ons nieuwsarchief.